COVID-19 önlemleri kapsamında ilan edilen sokağa çıkma kısıtlamaları acil servislerdeki yoğunluğu azalttı.
Acil Tıp Uzmanları Derneği İdare Konseyi Lideri Prof. Dr. Başar Cander, “Kasım ayının ortasında 3 bin 500’e ulaşmıştık. Bunun 2 bini koronavirüs hadisesiydi. Bu önlemler alındığından itibaren hadise sayılarında düşüş yaşandı” dedi.
“Geçen haftalarda 3 bin 500 civarında olay vardı”
Cander’in açıklamalarında şu tabirler öne çıktı:
“Nisan-Mayıs ayındaki 3-4 günlük sokağa çıkma kısıtlamalarında önemli bir azalma oluyordu. Bugünlerde de bilhassa dün geceden itibaren sokağa çıkma kısıtlaması olan saatlerde bilhassa ayakta müracaat sayımızda önemli azalma oluyor. Acil servisler külliyen acil hastalara hizmet vermiyor. Bazen gereksinime bağlı acil olmayan olaylar da geldiği için bu hastalar gelmiyor. Bundan ötürü poliklinik sayılarında hissedilen düşüş oldu.”
“Geçen haftalarda acil servise gelen hasta sayısı çok önemli sayılara ulaşmıştı. 3 bin 500 civarında olay ki bu sayıya biz olağanda pik yaptığımız ayda ocak ayında ulaşırdık. Kasım ayının ortasında 3 bin 500’e ulaşmıştık. Bunun 2 bini koronavirüs olayıydı. Bu önlemler alındığından itibaren hadise sayılarında düşüş yaşandı.”
“Acil servisler pandeminin merkezi olarak vazife yapıyorlar”
“Acil servisler pandeminin merkezi olarak misyon yapıyorlar. Ağır hastaların yüzde 90’ı acil servislere başvuruyor. Teneffüs yetmezliği yahut organ yetmezliği. Bu hastalar çok artarsa ağır bakıma yer bulamazsanız.
“Yoğun bakımın yataklarının doluluk oranı değerli bir istatistiktir ancak daha kıymetli bir istatistikse bir insanın ağır bakıma nakli için geçen ortalama müddet. En düzgün dünya sistemlerinde dahi 2 ila 23 saat biçiminde mühletler vardı. Ağır bakımdaki gereksinimden ötürü nakil için bazen 24 saat, bazen 48, saat bazen 72 saat bekleyen hastalar var. Ortalamalar yükseldi. Bu hasta kümesi süreyi acilde geçiriyor.
“Acilde bu hastalar ağır bakım yatağına nakledilinceye kadar optimal tedaviyi görmesi lazım. Bu optimal tedaviyi görecek üniteler acillerin içerisinde yaygınlaştırılmalı ki biz bunlara kritik bakım üniteleri yahut kritik ağır bakım üniteleri diyoruz. Bunun için donanıma ve eğitimli çalışana muhtaçlık var. Proje dahilinde bunların geliştirilebileceğini düşünüyoruz.
“Acil hisseden kişi 112’den dayanak almalı”
“Bu kısıtlamalar bizim için kıymetli. Halkımız da bu kısıtlamalara uyduğu sürece öncelikle acil servislere gereksiz müracaatların azalması gerekiyor. Halkımız o mevzuda şuurlu davransın. Gereksiz müracaatları azaltacağız derken bu sefer de gerçek hastaların gelmediği devirler oldu. Mesela vatandaşın göğsü ağrıyor ‘COVID var ben gereksiz başvurmayım’ diyor. Bu sefer kalp krizinden hastayı kaybediyoruz. Kendini acil hisseden kişinin acil olup olmaması konusunda 112’den takviye alması lazım. Son olarak acil serviste çok güç kurallarda hizmet ediliyor. Bir çok branş COVID’de yük aldı. Ancak acil servisler daima en fazlasını almak zorunda, bunun için acil servislerin daha fazla işçi ve Acil Tıp Uzmanları açısından daha fazla teşvik edilmesi gerekiyor. Olağan kurallarda 4 şahısla verdiğiniz hizmeti tükenmişlik sendromu ve yıpranmışlığı hesap ederek 6 yahut 8 bireyle vermeniz gerekiyor. Desteğin değeri çok açık.” (DHA)
