İnsanların ziyanlı olduğuna inandığı için uzak durmayı yahut tüketmemeyi tercih ettiği bir dizi yiyecek var.
Öte yandan bunların bir kısmı, düşünüldüğünün tersine sıhhate ziyanlı olmayabiliyor.
Araştırmalar ortalarında ekmek, makarna ve yumurta sarısı üzere besinlerin da yer aldığı bu yiyeceklerin faydalı taraflarının da olduğunu gözler önüne seriyor.
İşte o gıdalar…
Konserve yahut dondurulmuş sebzeler
Bazıları sebzelerin konserve yahut donmuş olması nedeniyle besleyici özelliklerini yitirdiğini düşünüyor.
Öte yandan sağlam şartlarda üretildiği bilinen konservelerden tasa duymaya gerek yok.
Zira evvelki araştırmalar, konserve sürecinin sebzelerin neredeyse tüm besinlerini koruduğunu göstermişti.
Ancak konserve sebzeler, esirgeyici unsur kullanımı nedeniyle daha fazla sodyum içeriyor.
Konserve zerzevatları tercih ederken, düşük sodyumlu olanları seçmek daha âlâ olabilir.
Benzer formda dondurulmuş sebzelerin de taze sebzeler kadar (belki de daha fazla) besin tuttukları düşünülüyor.
Yumurtanın sarısı
Uzun bir mühlet yumurta sarısının kolesterol içeriği yüksek olduğu için ziyanlı olduğuna inanıldı. Nitekim de yumurta sarısı, yumurtanın kolesterol içeriğinin toplandığı yer. Lakin araştırmalar, yediğiniz besindeki kolesterolün kan dolaşımınızdaki kolesterolü kesinlikle etkilemesi gerekmediğini gösteriyor.
Yumurta sarısının insanların kolesterolünü ne kadar etkileyeceğine dair birçok araştırma yapıldı. Ezici sonuç, tertipli olarak yumurta tüketmenin kardiyovasküler hastalık riskini artırmadığı istikametinde.
Ekmek
Pek çok kişi, karbonhidrat oranı yüksek olduğu ve fazla besin sağlamadığı gerekçesiyle ekmekten uzak duruyor. Fakat lif yahut tahıl açısından güçlü ekmekler de var. Bunlar daha fazla besin kıymetine sahip ve birçok vakit karbonhidrat içerikleri daha az. Lakin bu ekmekler daha kıymetli olabiliyor. Besin pahası açısından güçlü ekmek seçebilecek bütçesi olanlar için porsiyon başına 3 gramdan fazla lif içeren ekmekleri seçmek en yeterlisi.
Glüten içeren gıdalar
Çölyak hastalığı yahut glüten hassaslığınız yoksa glüten yemekten kaçınmanıza gerek yok. Johns Hopkins Üniversitesi’ne nazaran buğdayda ve birtakım tahıllarda bulunan bu protein birden fazla insanın bedeni tarafından sindirilebiliyor. Gluten, sindirimde sorun yaşamadığınız sürece bedeninize yarar sağlayabilir. Örneğin tip 2 diyabet riskini azalttığı ve kardiyovasküler sisteme yardımcı olduğu düşünülüyor.
Patates
Patatesler nişastalı olduğu için pek çok kişi onlardan uzak duruyor. Fakat ABD’nin saygın kurumlarından Mayo Clinic’e nazaran patatesler pek çok besin içeriyor. Bilhassa kabuk kısmının potasyum, C ve B16 vitaminleri, manganez, magnezyum, fosfor, niasin, folat ve lif içeriği yüksek.
Çikolata
Çikolata üzerine yapılan araştırmaların karışık sonuçları var. Örneğin bitter çikolatanın sıhhate faydalı olduğu öne sürülüyor. Fakat bu yalnızca beyaz çikolatayla kıyaslandığından geçerli. Zira bitter çikolata kalp sıhhatiyle kontaklı flavanoller içeriyor.
Öte yandan birçok çikolata şeker, doymuş yağlar ve yüksek kalori içeriyor. Bu nedenle ölçülü halde yenmeleri gerekiyor.
Kısa müddet evvel yapılan bir araştırma, raflardaki ünlü çikolata markalarının ağır metaller barındırdığını göstermişti. Çok fazla çikolata tüketimi, bu metallerin bedende sıhhate ziyanlı seviyeye ulaşmasına neden olabilir.
Sofra tuzu
Sodyum alımını denetim altında tutmak genel sıhhatiniz için değerli. Fakat insanların yeniden de biraz sodyum almaya muhtaçlığı var.
Sodyumun hudut sistemi ve kas sistemine yardımcı olduğu biliniyor.
Yine de kimi bireyler, deniz tuzu yahut koşer tuzunun sofra tuzundan daha düzgün alternatifler olduğuna inanıyor. Fakat Amerikan Kalp Derneği, hepsinin tıpkı ölçüde sodyum içerdiğine dikkat çekiyor.
Önerilen sodyum alım ölçüsü ise günde en fazla 2 bin 300 miligram.
Kahve
Harvard Halk Sıhhati Okulu’ndaki araştırmacıların 2021’de yayımladığı bir makalede, gün içinde kahve içmenin “tip 2 diyabet, kalp hastalığı, karaciğer ve endometriyal kanserler, Parkinson hastalığı ve depresyon mümkünlüğünü azaltabileceği” söz ediliyor. Lakin kahveye eklenen tatlandırıcılara ve kremalara dikkat etmekte yarar var.
Zenginleştirilmiş beyaz pirinç
Muhtemelen beyaz pirincin “sadece kalori olduğunu” duymuşsunuzdur. Çünkü tahıllar ağartıldığında tüm besin bedellerinin ortadan kalktığı düşünülür. Lakin Kendall Reagan Beslenme Merkezi’ne nazaran ABD‘de ve öbür birçok ülkede folik asit, niasin, tiamin ve öbürleri üzere demir ve B vitaminleri de dahil olmak üzere ek besinlerle zenginleştiriliyor.
Kahverengi pirincin daha fazla lif, magnezyum ve öbür besin unsurları içerdiği biliniyor. Lakin beyaz pirincin de yabana atılmaması gerekiyor. Çünkü kahverengi pirince nazaran çok daha hesaplı ve hala besleyici.
Makarna
Makarna, karbonhidrat yüklü ve besin bedelinden mahrum olarak görülen bir öbür besin. En çok tüketilen rafine makarnanın besin kıymeti sonlu lakin tam tahıllı makarnanın besin kıymeti yüksek.
Araştırmalar, tam tahıllı makarnanın daha fazla besin pahasına sahip olduğunu ve daha uzun mühlet tok tutabildiğini gösteriyor. Fakat bu makarna da ekseriyetle rafine makarnadan kıymetli.
Örneğin spagettiyi biraz zerzevat yahut salatayla birlikte tüketmek, öğünün besleyicilik açıdan daha düzgün olmasını sağlayabilir.