Eğirdir Gölü’nün en dar kısmı olan Kemer boğazının 1.8 kilometre olan genişliği, kuraklık nedeniyle 1.2 kilometreye düştü.
Türkiye Tabiatını Müdafaa Derneği (TTKD) Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici, “Böyle giderse gölün bu kısmı külliyen kuruyacak ve Eğirdir iki göl haline dönüşecek” ikazında bulundu.
Dr. Erol Kesici, Eğirdir Gölü’nün, kimyasal ve sanayi atıklar ile çok su alımı, gölü besleyen kaynakların engellenmesi üzere nedenlerden ötürü süratle kirlendiğini ve su kaybı yaşadığını söyledi.
“Köpürmeler başladı”
Özellikle elma bahçeleri başta olmak üzere tarım topraklarında kullanılan kimyasal atıkların göle ulaşıp, önemli kirlilik yaşanmasına neden olduğunu belirten Dr. Kesici, bu sebeple de son günlerde gölde köpürmeler görülmeye başlandığını aktardı.
En son ağustos ayında gölün birçok noktasında ölçümler yapan Dr. Erol Kesici, 520 kilometrekare olan göl yüzeyinin, geçen yılki ölçümlerde ortalama 84 kilometrekare kayıpla 436 kilometrekareye, su düzeyinin de ortalama 16 metreden 6 metreye düştüğünü belirledi. Ağustos ayında yeni bir ölçüm daha yapan Dr. Kesici, göl yüzeyindeki kaybın 100 kilometrekareye yaklaştığını tabir etti.
Eylül ve ekim ayları için ziraî sulama periyodu olması nedeniyle yırtıcı ziraî sulamaya karşı ikazlarda bulunan Dr. Kesici, ağır ziraî sulama devri sonrasında kasım ayında yeni ölçümler gerçekleştirdi. Dr. Kesici, bu ölçümlerde ise göl yüzeyindeki kaybın 110 kilometrekareye yükseldiğini ve göl yüzeyinin 410 kilometrekareye kadar düştüğünü açıkladı. Dr. Kesici, göldeki ortalama su düzeyinin ise 4 metrenin altına indiğini lisana getirdi.
“Hoyran kesitinde azalma yüzde 60”
Dr. Erol Kesici, özellikle gölün kot açısından yüksek düzeyde olan Senirkent, Yalvaç ve Gelendost kısımlarını içeren “Hoyran” olarak isimlendirilen kesitinde, gölün jeolojik kotundan kaynaklanan azalma düzeyinin yüzde 60’a ulaştığına dikkat çekti. Eğirdir Gölü’nün hal olarak yer fıstığına benzediği ve iki boğumdan oluştuğunu söyleyen Dr. Kesici, göldeki kurumanın Hoyran olarak bilinen kuzey bölgelerinde bilhassa gözle görülür biçimde kendini gösterdiğini açıkladı.
Su kaybı ve kurumanın en tesirli gözlemlendiği yerlerden birinin de gölün en dar noktası olan Kemer Boğazı mevkii olduğunu söyleyen Dr. Kesici, “Eğirdir Gölü’nün Hoyran çanağı ve Eğirdir çanağı ortasındaki, gölün en dar kısmı olan Kemer Boğazı evvelki yıllarda 1.8 kilometre genişliğinde iken, gölün en fazla koyu kuruması (göl yüzeyinin daralması) ve su düzeyi azalan kısmında karşıdan karşıya yüzmeden araçsız geçmek mümkün oldu. Lakin bataklık nedeniyle tehlikeli, iki kıyı genişliği 1.2 kilometreye kadar geriledi” dedi.
Gelendost- Yenice ile Senirkent- Akkeçili ortasındaki Kemer Boğazı’nın kurumasıyla kamışlık, sazlık istilasına uğradığına da dikkat çeken Dr. Kesici, kuruma devam ederse gölün bu noktadan ikiye bölünme tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu açıkladı. Dr. Kesici, “1.2 kilometreye düşen alanda doğudan batıya teknelerin geçmesi adeta imkansızlaştı. Buralarda su düzeyinin yer yer 1 metrenin altına düşmesi ve alanın çok sazlıkla kaplanması nedeniyle balçık ve bataklık alanlar giderek arttı” diye konuştu.
“Önlem alınmaz iki farklı göle dönüşecek”
Önlem alınmadığı takdirde Eğirdir Gölü’nün Kemer Boğazı’ndan ikiye bölüneceğini ve iki başka göle dönüşeceğini vurgulayan Dr. Kesici, “Doğal göllerin bu halde bataklık ve balçıklaşması, göllerin evriminde en son basamak olup, bitki artışıyla birlikte her iki kesimde evvelki yıllara nazaran yüzlerce metre çekilen alanlar büyük bir yoğunluğu oluşturuyor. Gölün kuzey kısmının kuruması ve bataklıklaşması göldeki kirliliğin artmasına da neden olmaktadır” tabirlerini kullandı.
Dr. Kesici, “Bilhassa Hoyran kısmındaki balıkçılar, tekne motorlarının pervanelerine bitkilerin dolaşması sonucu, çalıştıramadıkları, kimi kesitlerde sırıkla hareket ettirebildikleri ve teknelerini daha ileriye bırakmak zorunda kaldıkları için isyan ediyor. Evvelce kıyıya ulaşma vakti diye bir şey yokken, şu an yarım saate kadar bir müddette ve yükle birlikte bataklıkta yürüyorlar” diye konuştu.
Göl tabanında biriken kimyasal ve sanayi atık sebebiyle biriken taban çamurlarının çıkarılması ve temizliğinin kesinlikle bilim insanlarının idaresinde, mekanik ve biyolojik tekniklerle yapılması gerektiğini anlatan Dr. Kesici, “Son günlerde göl etrafı ve kıyılarında temel açma, hafriyat ve iş makineleriyle yapılan çalışmalar gölde kalan son canlı varlıkları bile yok edecek özelliğe sahip. Bu nedenle buradaki paklık, İzmit, Haliç göllerindeki üzere yapılmalı” dedi. (DHA)
