Devrimci Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), İstanbul Mimarlar Odası’nda düzenlediği basın toplantısı ile DİSK Taban Fiyat Raporu’nu açıkladı. DİSK’ten yapılan açıklamada taban fiyatın en az net 3 bin 800 lira olması gerektiği belirtildi.
DİSK’in basın toplantısının satırbaşları şöyle:
- Kriz ve salgın işçi sınıfların gelirlerini ve alım güçlerini düşürdü, işçi sınıfları fakirleştirdi. Salgın ve ekonomik krizin yarattığı fakirleşmeye karşı taban fiyatın insanca yaşayacak bir seviyeye yükseltilmesi yaşamsal değer taşıyor.
- Pandemi sürecinde çalışanların yaşadığı gelir kaybı gelir dağılımını daha da bozmuştur. Minimum fiyat gelir dağılımındaki bu eşitsizliği gidermenin de en tesirli aracıdır.
- Salgınla birlikte kısa çalışma ödeneği ve fiyatsız müsaade ödeneğiyle minimum fiyatın altına mahkûm edilenler ile işini kaybeden kayıtsız emekçiler göz önüne alındığında taban fiyatın altında gelirle yaşamak zorunda olanların sayısının daha da arttığını söylemek mümkün.
- Asgari fiyat kişi başına ulusal gelire nazaran yüzde 40’tan fazla geriledi: 1978’de kişi başına ulusal gelirin yüzde 3,4 üzerinde olan minimum fiyat, ortadan geçen 42 yılda kişi başına ulusal gelirin yüzde 40 altına düştü.
- Asgari fiyatlı bir emekçi bir yılın 122 günü vergiler için çalışıyor: Brüt minimum fiyatın dolaylı-dolaysız vergi ve kesintilerini dikkate aldığımızda yüzde 33,4’ü vergi ve kesintilere gidiyor. Personelin eline AGİ brüt taban fiyatın yalnızca yüzde 66,6’sı geçiyor.
DİSK taleplerini şöyle sıraladı
- Asgari fiyat, pandeminin getirmiş olduğu gelir kaybı ve artan masraflar dikkate alınarak farklı biçimde hesaplanmalı.
- Asgari fiyatlı çalışana salgın devrinde bütçeden nakit dayanak verilmeli.
- Salgın periyodunda brüt minimum fiyat net olarak ödenmeli. Bunun için taban fiyat tümüyle vergi dışı bırakılmalı ve emekçinin SGK primleri bütçeden karşılanmalı.
- Asgari fiyat sonrası birinci vergi dilimi oranı ise yüzde 10’a indirilmeli. Böylelikle taban fiyata yakın fiyatlarla çalışan çalışanların daha az vergi vermesi sağlanmalı.
- Asgari fiyat belirlenirken personelin yalnızca kendisi değil, ailesi de hesaba katılmalı.
- Asgari fiyat bütün personeller ve memurlar için ortak saptanmalı.
- Asgari fiyatın tespitinde geçim şartları ve ulusal gelir artışı dikkate alınmalı. Ülkenin büyümesinden çalışanlar de hisse almalı.
- Asgari fiyatın tespitinde memleketler arası standartlara uyulmalı, bahse ait 131 sayılı ILO kontratı onaylanmalı, Avrupa Toplumsal Şartı’na taban fiyatla ilgili konan çekince kaldırılmalı.
